Podobnie jak w Polsce, w Niemczech podleganie ubezpieczeniom zdrowotnym jest obowiązkowe. Należy jednak zauważyć, iż w Niemczech nie ma jednej ogólnokrajowej kasy chorych właściwej dla wszystkich ubezpieczonych. Najpopularniejszą kasą chorych – zarówno wśród Niemców, jak i obcokrajowców – jest AOK.
1. Ubezpieczenie zdrowotne w Niemczech
Każda osoba pracująca w Niemczech jest zobowiązana do posiadania ubezpieczenia zdrowotnego. Obowiązek ten powstaje w momencie podjęcia pracy lub rozpoczęcia własnej działalności.
Posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego jest niezwykle ważne. Opłacane są z niego świadczenia opieki zdrowotnej np. wizyty u lekarza, pobyt w szpitalu, zabiegi, operacje itp.
W Polsce istnieje jeden państwowy podmiot, który zajmuje się ubezpieczeniami zdrowotnymi. Jest to Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). W Niemczech przyjęto zupełnie inne rozwiązanie. Funkcjonuje tam cały system kas chorych. Można je podzielić na dwa rodzaje: państwowe/ustawowe (Gesetzliche Krankenversicherung) oraz prywatne (Private Krankenversicherung).
Istnieje kilka różnic pomiędzy kasami chorych państwowymi a prywatnymi. Pierwsza dotyczy wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne. W państwowych kasach chorych składki na ubezpieczenie zdrowotne określone są w stałej stawce procentowej, jednakowej dla wszystkich ubezpieczonych. Natomiast w prywatnych kasach chorych wysokość składek ustalana jest indywidualnie dla każdego ubezpieczonego. Kolejna różnica dotyczy zakresu świadczeń medycznych zapewnianych przez kasy chorych. Zakres świadczeń oferowanych przez państwowe kasy chorych jest zbliżony. Prywatne kasy chorych dostosowują zakres usług medycznych do indywidualnych potrzeb ubezpieczonych. Różnica dotyczy także sposobu rozliczenia przez kasę chorych usług medycznych. W państwowych kasach chorych rozliczenie następuje bezgotówkowo. Ubezpieczony nie otrzymuje rachunku za usługi. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku prywatnych kas chorych. Po skorzystaniu z usług medycznych ubezpieczony powinien otrzymać rachunek, a następnie przekazać do ubezpieczyciela.
2. AOK
Kasą chorych, który ubezpiecza największą liczbę osób w Niemczech, jest Allgemeine Ortskrankenkasse, w skrócie AOK. Jest to podmiot państwowy.
AOK jest polecana cudzoziemcom podejmującym pracę na terenie Niemiec. Zapewnia ona bowiem obsługę w 16 językach (np. polski, hiszpański, francuski, włoski, angielski). Co więcej, AOK dysponuje znaczną liczbą oddziałów na terenie całych Niemiec.
AOK składa się z 11 samodzielnych kas regionalnych. Należą do nich:
- AOK Badenia-Wirtembergia,
- AOK Bawaria,
- AOK Brema/Bremerhaven,
- AOK Hesja,
- AOK Dolna Saksonia,
- AOK Nordost,
- AOK Nordwest,
- AOK Plus,
- AOK Nadrenia/Hamburg,
- AOK Nadrenia-Palatynat/Saarland,
- AOK Saksonia-Anhalt.
Największą kasą regionalną jest AOK Nordost. Kasa ta powstała 1 stycznia 2011 r. w wyniku połączenia kas chorych AOK Berlin-Brandenburg i AOK Mecklenburg-Vorpommern.
3. Przystąpienie do AOK
Wniosek o członkostwo w AOK można złożyć w lokalnym oddziale AOK lub wysłać pocztą. Można również skorzystać z formularza on-line dostępnego na stronie internetowej AOK.
Po otrzymaniu zgłoszenia AOK niezwłocznie przetworzy je, a następnie wyśle do wnioskodawcy potwierdzenie członkostwa. Po otrzymaniu potwierdzenia należy poinformować swojego pracodawcę o przystąpieniu do ubezpieczenia zdrowotnego w AOK. Pracodawca będzie potrącał z wynagrodzenia składkę na ubezpieczenie zdrowotne i przekazywał ją do właściwej kasy chorych.
W tym miejscu należy zaznaczyć, iż w razie zakończenia zatrudnienia ubezpieczony posiada ubezpieczenie zdrowotne jeszcze przez miesiąc.
4. Składki do AOK
Składka na ubezpieczenie zdrowotne odprowadzana do AOK ustalona jest w stałej stawce procentowej, takiej samej dla wszystkich ubezpieczonych. Składa się ona z dwóch części: ze składki ogólnej oraz składki dodatkowej. Składka ogólna wynosi 14,6%. Natomiast wysokość składki dodatkowej ustalana jest indywidualnie przez poszczególne kasy regionalne. Obie składki pokrywane są w równych częściach przez pracownika i pracodawcę.
5. Karta AOK
Dokumentem potwierdzającym ubezpieczenie w AOK jest Karta AOK. Na karcie umieszczone są następujące dane ubezpieczonego:
- imię i nazwisko,
- data urodzenia,
- numer ubezpieczenia zdrowotnego,
- zdjęcie.
Ubezpieczony otrzyma kartę po zarejestrowaniu go w AOK. Jest ona wydawana automatycznie. Nie trzeba o nią wnioskować.
Kartę AOK należy mieć zawsze przy sobie. Karta powinna być okazywana za każdym razem gdy korzysta się z usług opieki medycznej (np. wizyta u lekarza, badania diagnostyczne). Dzięki niej podmioty świadczące usługi medyczne zyskują informacje niezbędne do rozliczenia świadczonych przez siebie usług medycznych. AOK pokrywa bowiem koszty leczenia. Jedynie za niektóre usługi należy uiścić opłatę. Przy czym posiadacze ubezpieczenia zdrowotnego w AOK mają na te usługi zniżki.
Karta AOK jest ważna przez cały okres ubezpieczenia.
6. Nota prawna
Opracowanie stanowi utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. nr 90 poz. 631, t.jedn. z późn. zm.). Publikowanie bądź powielanie niniejszego opracowania lub jego części, przytaczanie opinii, jak również rozpowszechnianie w jakikolwiek inny sposób informacji w nim zawartych bez pisemnej zgody Crede sp. z o.o. jest zabronione.