Poniżej kilka wytycznych, co można aktualnie zaplanować i realizować, by zminimalizować skutki, jakie epidemia koronawirusa będzie mieć na polskie firmy.

Prowadząc działalność transgraniczną w dobie epidemii wskazane jest na pewno zachowanie spokoju. Poddać należy rzetelnej analizie i diagnozie wszystkie obszary funkcjonowania firmy. Aczkolwiek strategia: „Przeczekamy, jakoś to będzie i wszystko minie”, choć kusząca jest najgorsza z możliwych.

Wyzwaniem dla każdego szefa aktualnie jest zaplanowanie najbliższych działań. To, z czym będziemy się wszyscy mierzyć to poza redukcją przychodów również rosnące problemy finansowe klientów a co za tym idzie ryzyko powstania zatorów płatniczych. Dodatkowym problemem będzie na pewno ograniczenia możliwości kredytowania i zdobywania zewnętrznego finansowania firm z uwagi na spadające wskaźniki finansowe jak również możliwe bardziej restrykcyjne nastawienie banków.


DOKŁADNA ANALIZA I PLAN



Wszelkie działania, które będą podejmowane w odpowiedzi na kryzys muszą być poprzedzone wnikliwą analizą. Poddaj badaniu wszelkie zasoby i możliwości, jakimi dysponuje firma.

Jak zawsze namawiamy do tworzenia tego rodzaju planów na stojąco, w gronie współpracowników, pisząc i rysując na dużych tablicach/kartkach/foliach. Pozwala to poczuć szerszą perspektywę i naprawdę uwalnia potencjał. Dodatkowo sam proces wspólnego planowania wpływa na zmianę kultury organizacyjnej i mentalność pracowników.


OPRACOWANIE STRATEGII I PLAN NAPRAWCZY



Działanie bez strategii i planu jest prostą drogą do katastrofy. Dlatego zadbaj o niego w pierwszej kolejności.

Dobry plan naprawczy skupia się na najważniejszych problemach firmy i na ich rozwiązaniach. Stanowi swego rodzaju mapę celów i sposobów ich osiągnięcia. Musi być wszechstronny i obejmować wszystkie obszary funkcjonowania firmy.

Pomoże Ci podejmować decyzje i da możliwość śledzenia efektywności podjętych działań. Czasem może być nawet wykorzystany do pozyskania kapitału, w sytuacjach, gdy jest prezentowany jako biznesplan bankom, bądź wierzycielom.

W proces tworzenia planu zaangażuj, poza ścisłym kierownictwem, menadżerów, kluczowych pracowników, osoby opiniotwórcze w firmie, nawet jeśli zajmują niższe stanowiska. Jeśli masz możliwość skorzystania z pomocy finansisty, księgowego, bankowca, koniecznie o nią poproś. Da to twarde finansowe podstawy do przeliczenia wszelkich założeń.

Załóż co najmniej dwa warianty planu. Do wariantu który zakładasz jako pierwszy zawsze przemyśl wariant drugi – mniej optymistyczny. Pozwoli to być przygotowanym na najgorszy z możliwych przebieg zdarzeń.

W teorii dobrze zarządzany kryzys powinien sprawić, że firma wyjdzie z niego mocniejsza. Więc do dzieła!

REDUKCJA KOSZTÓW OSOBOWYCH


Redukcja kosztów jest koniecznością, przed którą stanie większość firm. Największym kosztem dla firm delegujących pracowników za granice są koszty wynagrodzeń i narzutów. Stąd najistotniejsze i najbardziej radykalne będą decyzje w tej sferze.

Twoim celem może być dokonanie radykalnych cięć i zwolnienie pracowników. Ale może wystarczające będą rozwiązania oszczędnościowe, mniej radykalne. Wszystko zależy od specyfiki działalności i aktualnej sytuacji. Co masz do wyboru:

Wysłanie pracowników na zaległy urlop, urlop bezpłatny, rozliczenie nadgodzin, urlop bieżący

Rozwiązanie szybkie, intuicyjne i najprostsze. Nie wymaga głębszych wyjaśnień. Jednak pamiętaj, iż zgodnie z prawem nie masz możliwości zmuszać pracowników do wzięcia urlopu. Ustalić to musisz w porozumieniu z pracownikiem, bądź na jego wniosek.

Redukcja wymiarów etatów

Zmniejszenie wymiaru etatu może nastąpić z inicjatywy pracodawcy (np. w drodze porozumienia lub wypowiedzenia zmieniającego) albo na wniosek pracownika. Oczywiście wiąże się to z obniżeniem wynagrodzenia oraz ze zmniejszeniem wymiaru urlopu wypoczynkowego.

Renegocjacje umów z pracownikami

Obniżenie wynagrodzenia za pracę również odbywa się poprzez wypowiedzenie zmieniające lub w za porozumieniem stron.

Wypowiedzenie wymiaru etatu, czy warunków płacowych umowy trwa przez określony czas. Przypominamy więc o korzystnym dla pracodawców rozwiązaniu, dopuszczającym możliwość zawieszenia przepisów zakładowych, w tym postanowień umów o pracę (art. 91 i 231a K.p) jeżeli jest to uzasadnione sytuacją finansową pracodawcy.

W celu skorzystania z zawieszenia należy zawrzeć porozumienie z zakładową organizacją związkową lub z przedstawicielami załogi. W czasie obowiązywania porozumienia (maksymalnie przez 3 lata), pracownicy z mocy prawa pozbawieni są tych uprawnień, które wynikały z zawieszonych postanowień. Nie trzeba więc dokonywać wypowiedzeń zmieniających czy zawierać aneksów do umów.

Zlecenie innych prac, relokacja czy przekwalifikowanie

W sytuacji, gdy uda się pozyskać innego rodzaju zlecenie, bądź zajdzie potrzeba wykonywania pracy wewnątrz firmy, jak najbardziej można skierować pracownika do innej pracy. Zawsze, gdy wynika to z uzasadnionych potrzeb pracodawcy.

Ograniczenie świadczeń i zawieszenie premii

Rezygnacja z finansowania świadczeń pozapłacowych przynosi realne, kilkuprocentowe obniżenie poziomu kosztów. Zwłaszcza, gdy się uwzględni administracyjne koszty zarządzania i obsługi tych świadczeń.

Przemyśl, czy możesz ograniczyć wszelkie świadczenia pozapłacowe finansowane przez firmę – np. dodatkowe ubezpieczenie, możliwość skorzystania z opieki medycznej (często w postaci abonamentów), bony żywieniowe, talony pieniężne (wręczane najczęściej w okresach przedświątecznych).

Dotyczy to również kosztów związane z prowadzeniem działalności socjalnej – Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (ZFŚS), z którego można pod pewnymi warunkami zrezygnować w ogóle.

Dodatkowo rozważ redukcję programów premiowych i motywacyjnych.

Udzielenie wynagrodzeń postojowych

Bardziej rozwiązanie techniczne, niż przynoszące oszczędności. Gdyż pracownikom w przestoju przysługuje wynagrodzenie wynikające z ich osobistego zaszeregowania, w stawce godzinowej lub miesięcznej.

Jednak w sytuacji, gdy na wynagrodzenie pracowników składa się kilka składników, np. stawka godzinowa, premie miesięczne i kwartalne, to podstawą wynagrodzenia przestojowego jest tylko wynagrodzenie godzinowe.

Outsourcing wybranych procesów i przejście na podwykonawców

Jednym z rozwiązań jest nawiązanie współpracy z podwykonawcami – przedsiębiorcami, prowadzącymi jednoosobową działalność gospodarczą. Czy na terenie Polski, czy na terenie innego państwa.

Tego typu rozwiązanie dedykowane jest dla działań długookresowych. Wiąże się najczęściej z przemodelowaniem dotychczasowego działania. Ale może być opłacalnym rozwiązaniem.

Co warto dodatkowo przemyśleć, to fakt, iż często podmioty podwykonawców są zainteresowani przejęciem zadań razem z pracownikami, którzy je dotychczas realizowali (mogą proponować przejęcie, bądź zatrudnienie). Takie rozwiązanie jest korzystne dla wszystkich zainteresowanych stron.

Analiza warunków rynkowych zatrudnienia

Trudna sytuacja związana z przemieszczaniem się i nieuniknioną likwidacją miejsc pracy może powodować zachwiania na rynku pracy.

Monitoruj warunki rynkowe zatrudnienia pracowników. Może się okazać, że niedługo na rynku znajdą się pracownicy o podobnych kompetencjach, chętni do pracy za niższe stawki.

Inne czynności „zastępcze”

Jeśli decydujesz się na utrzymanie ciągłości pracy przemyśl jakie inne działania możesz przydzielić pracownikom, skoro i tak pobierają pensję. Może to dobry czas na uporządkowanie bieżących tematów, szkolenia wewnątrz firmy, doskonalenie procedur i regulaminów, opisy procesów, procedur i list kontrolnych. Serwis maszyn i inwentaryzację narzędzi, zakup nowego sprzętu po lepszych cenach, wprowadzenie aplikacji, które czekały na wdrożenie, realizację zaległych tłumaczeń, porządki w kartotekach klientów, CRMach, cennikach, magazynach, tworzenie regulaminów, doszkalanie z obsługi klienta, rozmowy, nowe ofertowania i wiele innych.

Wspólne wymyślanie metod na wykorzystanie posiadanych zasobów oraz myślenie i dyskutowanie o przyszłości może otworzyć nowe pomysły na biznes. Powyższa lista spraw powstała właśnie podczas konsultacji z zespołem jednego z klientów i nikt już w tej firmie nie myśli o zwolnieniach.

REDUKCJA KOSZTÓW OGÓLNYCH


Jak najszybsza redukcja kosztów to na pewno pierwsze działanie podejmowane w sytuacji kryzysowej. Pomyśl jednak, które koszty maja wpływ na tworzenie wartości dla klientów, a które są jedynie skutkiem nadmiernie rozbudowanej organizacji, które już nie są potrzebne. Redukuj oczywiście te drugie.

Upraszczaj model działania, usprawniaj procesu, skracaj ścieżki, rezygnuj z niektórych działalności pomocniczych, zapobiegaj marnotrawstwu i niepotrzebnym wydatkom reprezentacyjnym.

Natomiast absolutnie nie ograniczaj kosztów w obszarach, które związane są z kluczowymi czynnikami sukcesu dla naszej działalności.

Uważnie przeanalizuj grupy kosztów, które muszą być zredukowane. Każda firma ma tu swoją specyfikę. Pamiętaj tylko, by nie ograniczać wszystkich kosztów w równym stopniu, gdyż nie prowadzi to do osiągnięcia zakładanych celów.

Rygorystyczne zarządzanie wydatkami

Wprowadź rygorystyczne zarządzanie wydatkami. Często właściciele, lub prezesi firm tracą kontakt z firmowym kontem bankowym, wyręczani przez administrację w codziennych przelewach. Pora wziąć wyciągi bankowe do ręki i przejrzeć transakcję po transakcji z ostatnich 3 miesięcy wykreślając każdy koszt, który aktualnie nie wpłynie na poprawę sytuacji firmy. Natomiast te, które zostaną staraj się jak najbardziej zredukować, wnioskując o bonusy, rabaty, obniżki u każdego z dostawców.

Analiza umów z bankami

W zależności od aktualnej sytuacji firmy konieczna może być rozmowa z bankami. Jeśli masz linie kredytowe – ustal nowy plan ich obsługi. Jeśli kredyty – porozmawiaj o udzieleniu odroczenia najbliższych rat. Sprawdź, czy istnieje ryzyko, że banki mogą zażądać dodatkowych zabezpieczeń, lub danych finansowych. Lepiej przygotować je wcześniej, na bieżąco, niż w kolejnych miesiącach z ewentualnymi stratami, które mogą zaniżyć ocenę firmy.

Analiza umów z firmami leasingowymi

Firmy leasingowe są otwarte na wszelkie negocjacje jeśli chodzi o prolongatę spłat. Przeanalizuj, czy wszystkie samochody będą wykorzystywane.

Zapytaj o możliwość przesunięciu rat leasingowych na przykład o 6 miesięcy. Rozważ opcję cesji/sprzedaży samochodów (zwłaszcza luksusowych), na rzecz korzystania z aut tańszych, bądź prywatnych.

Analiza umów najmu i innych abonamentów

Przeanalizuj, czy rozległe biuro jest teraz najbardziej potrzebne. Ewentualnie negocjuj uwolnienie kaucji, która (może) była wniesiona na początku współpracy. Osobiście wynegocjowaliśmy redukcję czynszu o 30 procent przez najbliższe 5 miesięcy.

Sprawdź koszty pozostawania w gotowości (na przykład firm informatycznych, czy prawnych), może bardziej opłacalne będzie płacenie osobno za daną interwencję.

Nie rezygnuj tylko z prenumerat pism fachowych, portali informacyjnych i oprogramowania dla działów księgowych i kadrowych. Ktoś musi śledzić zmiany na bieżąco.

Poddaj analizie koszty i ilości telefonów, to świetny moment na renegocjację warunków, bądź zmianę operatora.

Wszędzie proś o przedłużenie terminów płatności.

Ograniczenie pośredników

Może czas podjąć działania handlowe samodzielnie. Zastanów się czy możliwe jest ograniczenie pośredników. Nawiąż kontakt z klientem końcowym, może jest możliwe rozpoczęcie współpracy bezpośrednio. Oczywiście zachowując się fair i nie łamiąc postanowień umów.

A gdy dotyczy towarów i materiałów (na przykład odzież BHP) sprawdź, czy może taniej jest kupować towar bezpośrednio od producenta, a jeśli nie jest to możliwe, zawsze szukaj nowych dostawców.

Sprzęt i samochody

Często wraz z intensywnym rozwojem firma obrasta w samochody i sprzęt. Sprawdź, zrób przegląd, czy nie można tych wydatków na jakiś czas zoptymalizować a sprzęt upłynnić.

RACJONALNE ZARZĄDZANIE GOTÓWKĄ

Najbliższe tygodnie to konieczność ekstremalnie racjonalnego zarządzania gotówką. Środkami w kasach i na rachunkach bankowych. W warunkach kryzysowych przedsiębiorstwo jest szczególnie narażone na utratę płynności.

Bardzo starannie przygotuj zestawienie prognozowanych wpływów i wypływów na najbliższe miesiące, najlepiej w podziale na każdy tydzień.

Wiele firm prowadzi już swój cash flow, skoryguj go więc o wszelkie planowane zmiany, oszczędności i redukcję przychodów. Sprawdź, czy nie ma błędów. Uwzględnij rezerwy na opóźnione płatności i niespodziewane wydatki (na przykład ekwiwalenty za urlop w przypadku, gdyby pracownicy samodzielnie się zwalniali).

Dzięki temu przewidzisz i zaprognozujesz saldo gotówki, które jest kluczowe do przetrwania.

Pamiętaj, że w sytuacji kryzysu zachowanie płynności jest nadrzędnym celem finansowym, ważniejszym od wyniku finansowego netto.

Pilnuj windykacji

Teraz bardziej niż kiedykolwiek pilnuj terminowego spływu należności i kontrahentów. Uprzedzaj możliwe problemy. Pomijając problemy finansowe Klientów, może ich dotknąć paraliż organizacyjny, gdy na przykład prezesi utkną w domach na kwarantannie i nie będzie komu zatwierdzić faktur i płatności, na które czekasz.

Omów wcześniej te kwestie. Na bieżąco bądź w kontakcie z wszystkimi znaczącymi odbiorcami Twoich usług. Nie ma tu wymówki.

Proś o zapłaty w częściach – na przykład za każdy tydzień.

Zabezpieczenie dodatkowego finansowania

Zabezpiecz dodatkowe finansowanie na czas epidemii i kryzysu. Przygotuj z właścicielami plan i promesę ewentualnego podniesienie kapitału zakładowego, dopłat do kapitału, czy pożyczki od udziałowców

Sprzedaż zbędnych aktywów

W sytuacji podbramkowej sprzedaj zbędne aktywa. Nie uzyskasz zapewne najlepszej ceny, ale jeśli nieruchomość, sprzęt albo inne aktywo, nie będzie Ci krytycznie potrzebne odzyskaj gotówkę, która zasili budżet.

Uwolnienie rezerw gotówki

Gratuluję, jeśli możesz to zrobić. To jest czas na korzystanie z oszczędności, zapasów kapitału i rezerw.

Odroczenie płatności ZUS i US

Osobiście nie polecamy… w późniejszych okresach składki się dublują i firma wpada w pętlę rosnących zobowiązań.

Jeśli to jest Twój pomysł na pozyskanie dodatkowych środków, to jest to prosta droga do późniejszych wielkich problemów. Ale może ktoś będzie chciał zaryzykować.

Skorzystanie z pomocy Rządu

Rządzący obiecują dopłaty dla firm, do wynagrodzeń pracowników, zwolnienia z ZUS i danin. Na tę chwilę wciąż nie mamy oficjalnych informacji. Jak tylko się pojawią, dodatkowo podamy wszelkie możliwości uzyskania dodatkowego finansowania.

Prognozuj, koryguj, prognozuj, koryguj

Planuj ustawicznie. Każdego tygodnia analizuj sytuację, pilnuj wydatków i reaguj na pojawiające się zmiany. Efektywne zarządzanie gotówką w tym momencie będzie polegało na ciągłych obliczeniach i korektach planowanych przepływów. Przejmij kontrolę nad kodami do banku, zatwierdzaj każdy przelew, jeśli to konieczne. To nie jest zmarnowany czas. To priorytetowe zadanie na najbliższe tygodnie. Przygotuj się na to i nie upadaj na duchu.

DZIAŁANIA CHRONIĄCE PRZED SKUTKAMI KRYZYSU


Rozszerzenie lub zmiana zakresu usług

Zastanów się, czy możesz poszerzyć lub zmienić zakres usług. Zmiana modelu biznesowego jest skutecznym sposobem radzenia sobie w kryzysie. Może możesz podjąć współpracę z branżami strategicznymi. Wykorzystać posiadany sprzęt, park maszynowy do usług podobnych ale dla innego rodzaju odbiorców.

Nawet jeśli przyjdzie spore zachwianie w gospodarce, będziesz obsługiwał szerszą grupę klientów co zwiększy szansę poprawę, a przynajmniej utrzymanie obrotów na właściwym poziomie. Zwiększanie oferty gdy wielu mówi o kryzysie to również pozytywny sygnał dla rynku, że wciąż się rozwijasz. Na przekór temu, co dzieje się wokół

Użyczanie własnych pracowników w modelu Agencji Pracy Tymczasowej

Nawet firmy, które aktualnie nie są Agencjami Pracy Tymczasowej mogą w szybki sposób zacząć działalność w takiej formie (wystarczy wpis do rejestru i symboliczna opłata).

Wynajem własnych pracowników w firmach z podobnych branż, bądź w innych ale po przekwalifikowaniu, może być metodą na ocalenie miejsc pracy oraz pozyskanie dodatkowych dochodów.

Podejrzewamy, iż praca tymczasowa zyska na popularności i może się okazać dla wielu działających przedsiębiorstw (zwłaszcza z branż strategicznych) najlepszym rozwiązaniem na szybkie i najtańsze pozyskanie dodatkowe pracowników w czasie okresowego zwiększenia zatrudnienia.

Zwiększanie liczby klientów

Jeśli jesteś uzależniony od jednego lub dwóch klientów koniecznie poszerz grono odbiorców.

Zrezygnuj z nierentownych klientów i kontraktów

Nie ma już miejsca na sentymenty. Przeanalizuj rzetelnie rentowność każdego z projektów. Zrezygnuj z tych, do których dokładasz nawet jeśli to jest 10 złotych.

Ciągła reklama

Utrzymuj zainteresowania Waszą firmą wśród aktualnych klientów.

Kontaktuj się z nimi osobiście (telefon, Skype), zamieszczaj w mediach społecznościowych i mailach ciekawe i przydatne informacje, dostarczaj im inspirację zamiast pisania tylko o tym, że firma jest zamknięta na czas pandemii.

Promuj firmę, ciągłe przypominanie o firmie się pokaże rynkowi, że wciąż się rozwijasz i jesteś wiarygodnym kontrahentem.

To czas aby zadbać o media społecznościowe, utrzymywać kontakt z kandydatami, promować się jako rzetelny pracodawca. Nawet jeśli nie masz aktualnych ofert pracy, budujesz swoją reputację.

Alias strategiczny

Jednym ze sposobów na kryzys jest fuzja, lub współpraca z dużym partnerem. Przy dobrym przygotowaniu i zachowaniu zdrowego rozsądku może to być świetna droga na rozpoczęcie współpracy i nowe perspektywy. Zwłaszcza zastanów się nad możliwością rozpoczęcia współpracy z klientami z przemysłów strategicznych.

Sprawdź swoje OC i inne polisy

Sprawdź polisy ubezpieczeniowe firmy. Może jest tam jakieś rozwiązanie i pomoc w sytuacjach beznadziejnych.


ROLA ZARZĄDU I KIEROWNICTWA


Wszelkie rozwiązania, o których mowa są możliwe tylko pod warunkiem zapewnienia firmie silnego przywództwa. Bądź Prezesem/Właścicielem/Kierownikiem, dbającym o wysokie umiejętności komunikacyjne, inicjującym zmiany. Bądź strategiem podejmującym szybko decyzje oraz działającym w sposób zdecydowany, ale z szacunkiem do współpracowników.

Niewątpliwie czeka nas wszystkich etap głębokich zmian i kluczowym jest, czy kierownictwo i właściciele wezmą na siebie zwiększoną odpowiedzialność i wykażą uważnością dającą możliwość działania w trybie ciągłych zmian.

Jeśli czujesz, że nie podołasz aktualnej sytuacji skorzystaj ze wsparciem coacha, czy trenera mentalnego (aktualnie mają dużo niższe stawki). Nie wahaj się prosić o pomoc współpracowników, prawników, księgowych, bankierów, ubezpieczycieli, doradców. Może zainspirują Cię pomysłem. Zrzeszaj się w organizacjach, spotykaj z innymi przedsiębiorcami, działaj pro bono, współpracuj w lokalnych i ogólnokrajowych zrzeszeniach. Zewsząd może przyjść pomoc.

Skup się na podstawowych zadaniach:

NIE DOPUŚCIŚ DO WYBUCHU PANIKI

Najpilniejszą Twoją rolą jest nie dopuścić do wybuchu paniki. Zarówno wewnątrz firmy, jak i wśród klientów. Dlatego ważne, byś stale kontaktował się ze sztabem i z pracownikami. Prowadził uspokajające rozmowy i mobilizował zespoły do racjonalnego działania.

MONITORUJ NA BIEŻĄCO SYTUACJĘ

Zarówno w kwestiach prawnych, formalnych, jak i społecznych. Reaguj jak najszybciej na zmiany.

USTALAJ, KORYGUJ I KONTROLUJ NA BIEŻĄCO BUDŻET

Przejmij kody do banku, śledź wyciągi. Jeśli mimo wszystko nie chcesz się tym zająć i masz od tego ludzi…sprawdzaj ich, czy przyzwyczajeni do rutyny nie popełniają błędów, lub czy czegoś nie przeoczyli.

ZACIEŚNIĆ WSPÓŁPRACĘ I KONTAKT Z KLIENTAMI

Może uda Ci się zahamować trendy spadkowe, jeśli poświęcisz więcej czasu na osobistą obsługę klientów. Może jesteś w stanie zaproponować klientom nowe rozwiązania, które utrzymają współpracę. Może znasz ich inne potrzeby i jesteś w stanie dostarczyć nowy rodzaj usługi.

Jest pewne Polacy są mistrzami kreatywności i innowacji. Uwolnij potencjał swoich ludzi, niech proponują, co można zapewnić klientom.

ZADBAJ O RELACJE Z KLUCZOWYMI DOSTAWCAMI

Bardzo ważne jest także, byś nawiązał dobre relacje z najważniejszymi dostawcami, którzy z uwagi na panującą sytuację kryzysową, mogą być szczególnie wrażliwi na ryzyko współpracy z Twoją firmą.

Dlatego zdobądź ich zaufanie, dzięki któremu będziesz mógł uzyskać pomoc nie tylko w zakresie lepszych warunków płatności, ale także uzyskasz szansę na prolongatę aktualnych zobowiązań. Ponadto dobre relacje z dostawcami mogą pomóc w sprawniejszej organizacji logistyki dostaw, co pozwoli zarówno obniżyć koszty zakupów i poprawi płynność finansową firmy.

WSPÓŁPRACUJ ŚCIŚLE Z WŁAŚCICIELAMI I UDZIAŁOWCAMI

To nie czas, na maskowanie swoich błędów, czy kolorowanie rzeczywistości. Rzetelnie informuj wszystkich o sytuacji finansowej i podejmowanych działaniach. Oni mogą mieć duży wpływ na ustabilizowanie sytuacji. Ich wsparcie zapewnia większy komfort pracy Tobie, menadżerom, kierownikom oraz wzmacnia zaufanie. Jednocześnie mogą oni stanowić dodatkowe źródło finansowania.

Pamiętaj o wspólnikach „uśpionych”. Zdarza się, że nie wszyscy właściciele biorą aktywny udział w zarządzaniu firmy. Jednak Twoim obowiązkiem jest powiadamiać wszystkich właścicieli w tym samym zakresie, bez względu na to, czy od wszystkich uzyskasz pomoc i wsparcie, czy wręcz przeciwnie.

WSPÓŁPRACUJ Z BANKAMI

Jeśli firma ma aktywne kredyty poświęć uwagę na współpracę z bankami.

Podstawą dobrych relacji jest zaufanie oparte na wiarygodnej informacji. Musisz przekonać banki, że Twoje działania są w stanie zapobiec upadkowi firmy. Że nie grozi im utrata pożyczonych firmie pieniędzy.

Brak zaufania ze strony instytucji finansowych i wycofanie się przez nich z kredytowania firmy praktycznie oznaczają fiasko wszelkich działań naprawczych. Dlatego tak ważne jest zaufanie, jakie w trudnej sytuacji z nimi wypracujesz.

ANALIZUJ REALNIE CZAS

Jak długo będzie trwać taka sytuacja? Bądź raczej pesymistą, nie łudź się, że za chwilę się skończy. Bądź przygotowany na pracę kryzysowych warunkach przez najbliższe miesiące. A może dłużej…

WSPÓŁPRACUJ ZE SZTABEM

Codziennie bądź w kontakcie z pracownikami sztabu kryzysowego. Odbieraj polecenia, realizuj prośby, przekazuj efekty swoich działań. Pracuj w atmosferze zaufania i współpracy. Podnoś na duchu, sprawdzaj stan psychofizyczny pracowników, planuj zmiany i ich odpoczynek.

Co ważne reaguj na słowa krytyki, czy nieprzyjemną informację zwrotną i koryguj swoje zachowanie, jeśli inni mają do Ciebie zastrzeżenia.

ZADBAJ O POPARCIE WŚRÓD PRACOWNIKÓW

By przetrwać ten trudny okres niezbędne jest uzyskać poparcie wśród jak największej liczby pracowników. Właściwie i na bieżąco się z nimi komunikuj i uczciwie przedstawiaj sytuację.

Ważne jest, byś zadbał o nastroje wśród zatrudnionych i wyzwolił w pracownikach wolę walki o przetrwanie firmy. By byli gotowi do rezygnacji z postaw roszczeniowych oraz zaakceptowali ć ograniczenia, które będą ich bezpośrednio dotykały.

Istotne jest, aby menedżerowie średniego szczebla aktywnie włączali się w tę samą narrację. Nie pozostawali obojętni na aktualne problemy, lecz stanowili źródło inicjatyw na rzecz poprawy sytuacji, więc pilnuj ich również, by Twoje starania przynosiły jak najlepsze efekty.

W SYTUACJI EKSTERMALNEJ – OGŁOŚ UPADŁOŚĆ O CZASIE

Jeśli wszystko zawiedzie pamiętaj o własnej odpowiedzialności finansowej za niepowodzenia spółki i jej zobowiązania. Przeanalizuj z księgowym i prawnikiem przesłanki i warunki ogłoszenia upadłości firmy.

Zgłoszenie takiego faktu do sądu z zachowaniem ustawowych terminów zwolni Cię od odpowiedzialności osobistej. Jeśli ten moment przeoczysz będziesz narażony na bardzo poważne konsekwencje.

UWAŻAJ NA BŁĘDY

Przemyśl, czy nie popełniasz którychś z tych błędów:

  1. Nie doceniasz sytuacji.
  2. Odwlekasz decyzje.
  3. Planujesz decyzje nierealne, nierozwiązujące kryzysu, działania pozorne i nieskuteczne.
  4. Utrzymujesz niesprawny system informacji.
  5. Działasz chaotycznie, nieskutecznie w odosobnieniu, bez strategii.
  6. Dezintegrujesz i sabotujesz planowane programy i zespoły.
  7. Nie słuchasz mądrzejszych w sferach, gdzie brak Ci wiedzy.
  8. Zwalczasz wrogów zamiast koncentrować się na rozwiązaniu problemów.
  9. Poddajesz się rutynie, działasz bezmyślnie.
  10. Nadmiernie formalizujesz działania.
  11. Nie rozwijasz swoich kwalifikacji kierowniczych, nie podnosisz kompetencji.
  12. Brakuje Ci elastyczności i świeżego podejścia.
  13. Kierujesz się emocjami zamiast skupiać się na faktach
  14. Boisz się odpowiedzialności, kompromitacji, czy utraty stanowiska
  15. Tuszujesz błędy i niepowodzenia, zrzucasz winę na innych, dążysz do ukrywania swojej niekompetencji.
  16. Nie działasz proaktywnie, jesteś pasywny, nie czujesz się odpowiedzialny za losy firmy.
  17. Ulegasz presji interesów indywidualnych i „układów” wewnątrzfirmowych, dążenie do ukrycia niekompetencji
  18. Nie redukujesz stresu, nie dbasz o siebie i współpracowników.


A NIE MÓWIŁAM… CZYLI ZAKOŃCZENIE


Jak uczulam od lat każde przedsiębiorstwo powinno być przygotowane na zaistnienie kryzysowej sytuacji. Powinno budować rezerwy finansowe, dbać o zapasy, odkładać stale część zysków na nieprzewidziane sytuacje.

Takiej sytuacji jednak nikt z nas w najśmielszych snach nie przewidział.

Wierzę, że kryzys, którego teraz doświadczymy zmusi nas wyłącznie do przemodelowania biznesu.

Jego zażegnanie będzie wymagać indywidualnego podejścia i dużej elastyczności w prowadzonych działaniach. Elastyczność nie oznacza chaotycznej improwizacji, ale niezłomność, gotowość do nagłych zmian, wypatrywania i wykorzystywania wszystkich pojawiających się szans i wprowadzania nowych skutecznych wariantów poprawy kondycji firmy.

Wierzę, że na koniec dnia okaże się to dobrym, choć trudnym momentem w naszej zawodowej historii, który skutkował poprawą efektywności biznesowej polskich firm.

Trzymam kciuki za wszystkich, służę radą i życzę zdrowia.
Magda Grygorowicz

Nota prawna
Opracowanie stanowi utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. nr 90 poz. 631, t.jedn. z późn. zm.). Publikowanie bądź powielanie niniejszego opracowania lub jego części, przytaczanie opinii, jak również rozpowszechnianie w jakikolwiek inny sposób informacji w nim zawartych bez pisemnej zgody Crede sp. z o.o. jest zabronione.
Źródła wykorzystane: Kodeks pracy, Gazeta podatkowa, portal informacyjny INFOR, Adam Grzesik blog, Zarządzanie w kryzysie. Aspekty organizacyjne i psychologiczne autorstwa Wojciechowska-Filipek Sylwia, Zarządzanie w kryzysie pod redakcją Adama Stabryły