Polski rezydent podatkowy, który we Francji uzyskał dochód z tytułu umowy o pracę, musi liczyć się z koniecznością rozliczenia podatku od tego wynagrodzenia we Francji. Powinno to nastąpić z zastosowaniem francuskich przepisów podatkowych określających m.in. stawki podatku, właściwe deklaracje podatkowe itp. Nie mają tutaj zastosowania polskie regulacje.

1. Polsko – francuska umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania

W celu ustalenia miejsca zapłaty podatku odwołać się należy do pojęcia „rezydencja podatkowa”. Osoba fizyczna ma rezydencję podatkową w państwie, w którym znajduje się centrum jej interesów życiowych lub przebywa przez co najmniej 183 dni w roku podatkowym. Tym samym w tym państwie powinna zapłacić podatek.

Możliwe są sytuacje gdy osoba fizyczna posiada rezydencję podatkową w jednym państwie, ale uzyskała dochód w innym państwie. W takim przypadku zastosowanie znajdują przepisy umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Do relacji Polska – Francja zastosowanie mają postanowienia umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. z 1977 r. nr 1, poz. 5 z późń. zm), zwanej dalej umową.

Z przepisu art. 15 ust. 1 umowy wynika zasada, iż wynagrodzenie za pracę najemną opodatkowane jest w państwie, w którym praca jest wykonywana (wynagrodzenie uzyskane w Polsce, podlega opodatkowaniu w Polsce, wynagrodzenie uzyskane we Francji jest opodatkowane we Francji). Zasada ta nie ma charakteru bezwzględnego. Wynagrodzenie z tytułu pracy najemnej wykonywanej w drugim państwie, podlega opodatkowaniu w Państwie zamieszkania podatnika, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

a) podatnik przebywa w państwie świadczenia pracy podczas jednego lub kilku okresów, nie przekraczających łącznie 183 dni w danym roku podatkowym,

b) wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma w państwie świadczenia pracy miejsca zamieszkania lub siedziby,

c) wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w państwie wykonywania pracy (art. 15 ust. 2 umowy).

Reasumując. Osoba fizyczna posiadająca polską rezydencję podatkową, ale świadcząca pracę we Francji będzie zobowiązana do zapłaty we Francji podatku od dochodów uzyskanych w tym państwie. Jedynie wyjątkowo, w razie łącznego spełnienia przesłanek, podatek od dochodów uzyskanych we Francji będzie można zapłacić w Polsce.

2. Stawki podatkowe oraz ulgi w rozliczaniu podatku

Minimalna stawka podatku dochodowego we Francji wynosi 20%. Jednakże w stosunku do dochodów pochodzących z Departamentów Zamorskich Francji (tzw. DOM) została ona obniżona i wynosi 14,4%. Stawka minimalna ma zastosowanie do dochodów niższych niż próg ustalony. W 2020 r. wynosił on 25 710 EUR. Jeżeli wysokość dochodów jest wyższa niż próg ustalony, stawka podatku wynosi 30%, a w stosunku dla dochodów pochodzących z Departamentów Zamorskich Francji – 20 %.

Co do zasady, nierezydenci są opodatkowani stawką minimalną. Jednakże składając deklarację podatkową, nierezydent może wystąpić o rozliczenie podatku wg. stawki uśrednionej. W takim przypadku w deklaracji należy wykazać wszystkie dochody, jakie podatnik uzyskał w danym roku podatkowym, w tym także zagraniczne, oraz wskazać wszystkie zastosowane ulgi. Podatnik powinien być również w stanie udokumentować wszystkie informacje podane w deklaracji. Jest to niezwykle ważne, gdyż stawka uśredniona ustalana jest na podstawie skali progresywnej, która odnosi się do dochodów uzyskanych na całym świecie.

Stawka uśredniona może zostać zastosowana jedynie w przypadku, gdy będzie ona dla nierezydenta korzystniejsza niż stawka minimalna.

W tym miejscu należy zaznaczyć, iż osobie nie posiadającej statusu rezydenta podatkowego we Francji  nie przysługuje uprawnienie do korzystania z ulg podatkowych oraz odliczeń od podatku. Zasada ta nie ma jednak zastosowania do  delegowanych do pracy we Francji pracowników państwowych, władz lokalnych lub służby cywilnej i szpitalnej. Są oni uprawnieni do rozliczania się z podatku na takich samych zasadach jak rezydenci francuscy.

3. Deklaracja podatkowa

W celu rozliczenia podatku dochodowego we Francji należy złożyć deklarację 2042. Dołącza się do niej załącznik 2041-e.

Druk 2042 składają zarówno rezydenci, jak i nierezydenci. Przy czym nierezydenci rozliczają w deklaracji 2042 wyłącznie podatek od dochodów uzyskanych we Francji.

Deklaracja jest wstępne wypełniana przez organ podatkowy. Czyniąc to organ podatkowy bazuje na informacjach, które są w jego posiadaniu np. dotyczących wysokości wynagrodzenia, emerytury, lub zasiłków, sytuacji rodzinnej. Jeżeli organ podatkowy nie wypełnił wstępnie deklaracji, podatnik musi samodzielnie ją uzupełnić.

4. Formy składania deklaracji

Zasadą jest, iż rozliczenie podatku powinno nastąpić on-line za pośrednictwem profilu indywidualnego. Profil jest tworzony dla każdego podatnika i służy do komunikacji z organami podatkowymi. Na profilu dostępna jest deklaracja podatkowa – zarówno wstępnie wypełniona, jak i wymagająca samodzielnego wypełnienia przez podatnika. Pozwala on także złożyć deklarację o dochodach uzyskanych we Francji.

Możliwe jest również złożenie deklaracji w formie tradycyjnej, tj. papierowej. Warunkiem skorzystania z tej formy jest brak możliwości rozliczenia się z podatku on-line (np. brak dostępu do internetu, brak profilu indywidualnego, brak numeru fiskalnego, lub przy składaniu pierwszego zeznania).

5. Co zrobić ze wstępnie wypełnioną deklaracją?

Wstępnie wypełnioną deklarację należy dokładnie sprawdzić. Może się bowiem zdarzyć, iż deklaracja zawiera niepełne lub nieaktualne dane. W tym celu skorzystać można np. „note d’information” (jest to nota informacyjna zawierająca podsumowanie informacji o uzyskanych dochodach, liczbie dni pobytu za granicą, kwotach odprowadzonego podatku).

Jeżeli wszystkie dane w deklaracji są poprawne, nie należy jej zmieniać, ani poprawiać. Natomiast w przypadku gdyby okazało się, iż dane wymagają modyfikacji lub uzupełnienia, należy dokonać stosownych zmian. Dopiero po ich wprowadzeniu można zatwierdzić i wysłać deklarację.

6. Termin złożenia deklaracji

Deklarację składa się w drugim kwartale roku następującego po roku, którego dotyczy (najczęściej są to miesiące maj-czerwiec). Przy czym termin złożenia deklaracji jest uzależniony od formy, w jakiej jest ona składana. Przykładowo: termin złożenia deklaracji za 2020 r. upływał:

  • dla nierezydentów składających deklarację za pomocą profilu podatnika – 26 maja 2021 r. o godzinie 23:59;
  • dla nierezydentów składających deklarację w formie papierowej – 20 maja 2021 r. o północy.

7. Avis d’impot

Podatnik, który złożył we Francji deklarację podatkową, powinien oczekiwać na „Avis d’impot”. Rzeczone pismo stanowi odpowiedź organów podatkowych na złożoną przez podatnika deklarację. Zawiera ono informację o wysokości podatku, w tym także informację o ewentualnym zwrocie podatku lub o nieuiszczeniu podatku w pełnej wysokości. „Avis d’impot” zawiera również informacje o rozłożeniu spłaty zaległego podatku na raty. Warto bowiem wspomnieć, iż organy skarbowe bardzo często z własnej inicjatywy rozkładają spłatę zaległego podatku na raty.

Dane z avis d’impot są niezbędne do utworzenia profilu indywidualnego na stronie: www.impots.gouv.fr

Podatnicy składający deklarację za pomocą profilu indywidualnego avis d’impot powinni otrzymać latem. Natomiast podatnicy, którzy skorzystali z możliwości złożenia deklaracji w formie papierowej, mogą spodziewać się avis d’impot na początku września.

8. Nota prawna

Opracowanie stanowi utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. nr 90 poz. 631, t.jedn. z późn. zm.). Publikowanie bądź powielanie niniejszego opracowania lub jego części, przytaczanie opinii, jak również rozpowszechnianie w jakikolwiek inny sposób informacji w nim zawartych bez pisemnej zgody Crede sp. z o.o. jest zabronione.

Ten post dostępny jest także w języku: Français