Wizy humanitarne są narzędziem umożliwiającym osobom ubiegającym się o ochronę międzynarodową legalny pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jednakże, dopiero od kilku miesięcy osoby posiadające tego typu wizę, bez łamania prawa, mogą podjąć pracę w naszym kraju. Wcześniej przepisy nie pozwalały na ich zatrudnienie.
1. Zmiana przepisów
W dniu 1 grudnia 2020 r. weszły w życie postanowienia następujących aktów prawnych: ustawy z dnia 28 października 2020 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2020 r. poz. 2023), zwanej dalej ustawą nowelizującą, oraz rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 20 listopada 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę (Dz. U. z 2020 r., poz. 2081), zwane dalej rozporządzeniem zmieniającym.
Wskazane akty prawne w istotny sposób zmieniły sytuację cudzoziemca, który przebywa w Polsce na podstawie wizy wydanej w celu przyjazdu ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe. Dotychczas cudzoziemiec, przebywający na terenie naszego kraju na podstawie rzeczonej wizy, nie mógł leganie świadczyć pracy. Przepisy wyraźnie wyłączały bowiem możliwość zatrudnienia cudzoziemca posiadającego wizę humanitarną.
2. Zmiana wprowadzona przez ustawę nowelizującą
Ustawa nowelizująca usunęła z treści art. 87 ust. 1 w pkt 12 lit. a ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1409 z późń. zm.), zwanej dalej ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, zapis, w myśl którego cudzoziemiec jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli posiada zezwolenie na pracę oraz przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy, z wyjątkiem wizy wydanej m.in. w celu, o którym mowa art. 60 ust. 1 pkt 23 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 35 z późń. zm.), zwanej dalej ustawą o cudzoziemcach, tzn. wizy wydanej w celu przyjazdu ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe.
Obecnie art. 87 ust. 1 w pkt 12 lit. a ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy stanowi: Cudzoziemiec jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli posiada zezwolenie na pracę oraz przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy, z wyjątkiem wizy wydanej w celu, o którym mowa w art. 60 ust. 1 pkt 1 lub 22 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.
Oznacza to, iż posiadanie przez cudzoziemca wizy humanitarnej nie wyłącza możliwości zatrudnienia cudzoziemca. Może on legalnie wykonywać pracę na terytorium naszego kraju.
3. Brak konieczności uzyskania zezwolenia na pracę
Cudzoziemiec posiadający wizę wydaną w celu przyjazdu ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe może legalnie podjąć pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. Stosownie bowiem do dyspozycji § 1 pkt 21 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 kwietnia 2015 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę (Dz. U. z 2018 r., poz. 2081 z późń. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem, w brzmieniu nadanym rozporządzeniem zmieniającym, powierzenie cudzoziemcowi wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę jest dopuszczalne w przypadku cudzoziemców: posiadających ważną wizę wydaną w celu, o którym mowa w art. 60 ust. 1 pkt 23 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2020 r. poz. 35 i 2023).
4. Rozszerzenie katalogu przypadków, kiedy nie ma konieczności uzyskania zezwolenia na pracę
Zaznaczyć należy, iż rozporządzenie nowelizujące dodało do treści §1 rozporządzenia, oprócz wspomnianego już punktu 21, dodatkowe punkty, tj. punkty 22 – 26. W konsekwencji: powierzenie cudzoziemcowi wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę jest dopuszczalne również w przypadku cudzoziemców:
22) posiadających ważną wizę z adnotacją „Poland. Business Harbour”;
23) będących lekarzami lub lekarzami dentystami, którzy posiadają prawo wykonywania zawodu na zasadach określonych przepisami ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2020 r. poz. 514, 567, 1291 i 1493);
24) których prawo wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej zostało przyznane lub stwierdzone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 562, 567, 945 i 1493);
25) uprawionych do wykonywania zawodu ratownika medycznego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2020 r. poz. 882);
26) wykonujących pracę w prywatnej służbie domowej członka misji dyplomatycznej lub urzędu konsularnego państwa obcego lub innej osoby zrównanej z członkiem misji dyplomatycznej lub urzędu konsularnego na podstawie ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych.
5. Nota prawna
Opracowanie stanowi utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. nr 90 poz. 631, t.jedn. z późn. zm.). Publikowanie bądź powielanie niniejszego opracowania lub jego części, przytaczanie opinii, jak również rozpowszechnianie w jakikolwiek inny sposób informacji w nim zawartych bez pisemnej zgody Crede sp. z o.o. jest zabronione.
