Czasem można się spotkać z poglądem, iż pracodawca, który chce oddelegować do Niemiec pracownika pochodzącego z Państwa trzeciego, np. z Ukrainy, nie musi uzyskać żadnych dodatkowych wiz, ani pozwoleń. Pogląd ten jest błędny. Przepisy niemieckie wymagają uzyskania dla takiego pracownika specjalnej wizy – wizy Vander Elst.

1. Sławne orzeczenie

Nazwa „wiza Vander Elst” nawiązuje do sławnego orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości z dnia 9 sierpnia 1994 r., w sprawie: Raymond Vander Elst przeciwko Office des migrations internationales, sygn. akt: C-43/93.

Raymond Vander Elst prowadził firmę rozbiórkową w Belgii. Zatrudniał obywateli Belgii i Maroka. Zatrudnieni przez niego obywatele Maroka zamieszkiwali na terenie Belgii, mieli belgijskie zezwolenie na pracę oraz byli objęci belgijskim systemem ubezpieczeń społecznych.

Firma Pana Vander Elst otrzymała zlecenie przeprowadzenia prac rozbiórki budynku na terenie Francji. Miały one trwać miesiąc. W celu wykonania umowy Pan Vander Elst wysłał ekipę pracowników składających się z Belgów i Marokańczyków. Przy czym dla Marokańczyków zostały uzyskane wizy tymczasowego pobytu na terenie Francji.

W trakcie przeprowadzanej kontroli francuska inspekcja pracy postawiła Panu Vander Elst zarzut, iż oddelegowani do pracy Marokańczycy nie mają pozwoleń na pracę na terenie Francji i nałożyła na niego karę administracyjną. Ukarany odwołał się od kary, a sprawa trafiła do ETS.

Trybunał po przeanalizowaniu okoliczności sprawy, wydał wyrok, w uzasadnieniu którego sformułował niezwykle ważną dla swobody świadczenia usług tezę. Stwierdził on bowiem: „[…] [art. 56 i 57 TFUE] należy interpretować jako sprzeciwiające się temu, aby państwo członkowskie wymagało od przedsiębiorstw mających siedzibę w innym państwie członkowskim i udającym się na jego terytorium z zamiarem świadczenia usług, i które regularnie i zwyczajowo zatrudniają obywateli państw trzecich, otrzymania dla tych pracowników zezwoleń na pracę […]”

2. Dlaczego należy uzyskać wizę Vander Elst?

Pracodawca delegujący z Państwa UE (np. z Polski) do Niemiec obywatela państwa trzeciego, podlegającego obowiązkowi wizowemu w państwie oddelegowania, powinien uzyskać dla tego pracownika wizę, o nazwie wiza Vander Elst. Na jej podstawie delegowany pracownik zostaje uprawniony do wykonywania pracy w Niemczech przez czas, w jakim ma być świadczona usługa. Inaczej mówiąc, wiza Vander Elst umożliwia oddelegowanie do Niemiec, z innego państwa członkowskiego, pracownika pochodzącego z państwa trzeciego w celu świadczenia przez niego usług przez określony czas.

3. Warunki uzyskania wizy Vander Elst

Podstawowym warunkiem otrzymania wizy Vander Elst jest posiadanie przez pracownika, który ma zostać oddelegowany zezwolenia na pobyt i pracę. Zgodnie z informacjami uzyskanymi z Ambasady Niemiec, pracownik powinien legitymować się kartą pobytu lub wizą długoterminową.

Cudzoziemiec powinien również posiadać umowę o pracę z polskim pracodawcą, zostać zgłoszony do ubezpieczeń społecznych i mieć opłacone składki na te ubezpieczenia. W tym miejscu należy podkreślić, iż świadczenie pracy na terenie Niemiec nie może być jedynym celem zatrudnienia pracownika z państwa trzeciego przez polskiego pracodawcę. Koniecznym jest, żeby zarówno przed, jak i po delegowaniu, pracownik świadczył pracę w państwie UE, z którego jest delegowany.

Pracodawca powinien dysponować umową, na podstawie której zobowiązał się do wykonania usług na terenie Niemiec. Musi istnieć zatem umowa uzasadniająca oddelegowanie pracownika do świadczenia pracy w Niemczech. Niezwykle ważne jest także, aby świadczenie usług odbywało się na wyłączną odpowiedzialność delegującego.

Podkreślić należy, iż wiza Vander Elst nie ma zastosowania w przypadku delegowania pracowników w ramach tego samego przedsiębiorstwa, tzn. przejściowego delegowania pracownika do filii danej firmy w Niemczech.

4. Jak uzyskać wizę Vander Elst?

Wiza Vander Elst wydawana jest na wniosek cudzoziemca, który ma zostać oddelegowany. Jedynym miejscem, w którym można złożyć wniosek jest Ambasada Niemiec w Warszawie. Pozostałe jednostki, tj. Konsulaty Generalne Republiki Federalnej Niemiec w Krakowie, Wrocławiu i Gdańsku, nie wydają wiz. Co więcej, nie udzielają one informacji w przedmiocie złożonych wniosków wizowych.

Wniosek wizowy należy złożyć osobiście. W tym celu trzeba zarezerwować termin za pośrednictwem systemu rezerwacji terminów wizyt online.

Warunkiem przyjęcia wniosku wizowego jest przedstawienie kompletu dokumentów. Przedłożenie niepełnego zestawu dokumentów może bowiem stanowić powód odmowy przyjęcia wniosku wizowego.

Osoba ubiegająca się o wizę powinna przedstawić następujące dokumenty:

  • 2 dokładnie wypełnione w języku niemieckim i własnoręcznie podpisane wnioski;
  • 2 aktualne zdjęcia biometryczne;
  • paszport o odpowiednio długim terminie ważności (co najmniej 6 miesięcy po upływie ważności pozwolenia na pobyt), wydany w ciągu ostatnich 10 lat;
  • stosowny dokument potwierdzający zezwolenie na pobyt i pracę w Polsce o terminie ważności umożliwiającym powrót z Niemiec do Polski po zakończeniu świadczenia usługi;
  • aktualne zaświadczenie o zameldowaniu w Polsce od co najmniej 4 tygodni;
  • umowa między przedsiębiorstwem delegującym a odbiorcą usług działającym w innym państwie UE;
  • sporządzone w 2 egzemplarzach zaświadczenie przedsiębiorstwa delegującego (osobne dla każdego wnioskodawcy w przypadku składania wniosku grupowo) zawierające następujące dane:

– informację o zgodnym z przepisami zatrudnieniu wnioskodawcy (umowa o pracę wzgl. rozliczenia wynagrodzenia, zaświadczenie o odprowadzaniu składek na ubezpieczenie społeczne),

– przewidywany czas rozpoczęcia i zakończenia realizacji usługi w Niemczech,

– miejsce realizacji usługi w Niemczech,

– krótki opis świadczonej usługi;

  • dowód ubezpieczenia na wypadek choroby w Polsce i w Niemczech na czas oddelegowania (dokument A1 + karta EKUZ).

Dokumenty powinny zostać uporządkowane zgodnie ze wskazaną powyżej kolejnością. Co więcej, każdy dokument należy przedłożyć w oryginale wraz z dwiema kopiami.

Ambasada Niemiec na swojej stronie internetowej zastrzega sobie prawo do żądania dodatkowych dokumentów. W praktyce zazwyczaj ma to miejsce w przypadku pojawienia się wątpliwości lub niejasności.

Za rozpatrzenie wniosku o wydanie wizy Vander Elst pobierana jest opłata w wysokości ok. 400 złotych (równowartość 75 euro, w zależności od aktualnego kursu walutowego). Opłatę należy uiścić przy składaniu wniosku wizowego gotówką, w walucie polskiej. W przypadku odmowy udzielenia wizy lub wycofania wniosku o wizę nie przysługuje zwrot wniesionej opłaty.

Decyzja w przedmiocie przyznania wizy wydawana jest – mniej więcej – w terminie 7 dni roboczych. Jeżeli jest ona pozytywna, stosowna informacja wysyłana jest pocztą elektroniczną. Decyzja negatywna wysyłana jest pocztą tradycyjną.

Wiza Vander Elst wydawana jest na czas świadczenia usług.

5. Nota prawna

Opracowanie stanowi utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. nr 90 poz. 631, t.j. z późn. zm.). Publikowanie bądź powielanie niniejszego opracowania lub jego części, przytaczanie opinii, jak również rozpowszechnianie w jakikolwiek inny sposób informacji w nim zawartych bez pisemnej zgody Crede sp. z o.o. jest zabronione.

Ten post dostępny jest także w języku: Français