Ustawodawca przewidział szczególną procedurę legalizacji pracy na terytorium RP obywateli Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii i Ukrainy. Pracodawca, który chce zatrudnić obywatela jednego z w/w Państw, może złożyć w Urzędzie Pracy oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy. Procedura ta pozwala na szybkie zalegalizowanie pracy cudzoziemca w Polsce.

1. Kiedy można złożyć oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy?

Pracodawca może złożyć oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy jedynie w przypadku gdy planuje zatrudnić obywatela:

  • Republiki Armenii,
  • Republiki Białorusi,
  • Republiki Gruzji,
  • Republiki Mołdawii,
  • Ukrainy.

Nie jest możliwe zalegalizowanie pracy w Polsce za pomocą oświadczenia osoby będącej obywatelem państwa innego niż w/w wymienione.

Za pomocą oświadczenia nie można również zalegalizować zatrudnienia w Polsce obywatela jednego ze wskazanych Państw przy pracach sezonowych (art. 88z ust. 2 pkt 1,2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 735 z późń. zm.) zwanej daje ustawą).

Ustawodawca limituje pracę na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy. Okres pracy wskazany w złożonym oświadczeniu nie może przekraczać 24 miesięcy. Co więcej, dzień rozpoczęcia pracy podany w oświadczeniu nie może nastąpić później niż 6 miesięcy od dnia złożenia oświadczenia (art. 88z ust. 2 pkt 3,4 ustawy). Powiatowy Urząd Pracy, dokonując wpisu oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń, może określić późniejszy termin rozpoczęcia pracy niż wskazany w oświadczeniu. Dzień ten nie może być jednak wcześniejszy niż dzień następujący po dniu wpisania oświadczenia do ewidencji oświadczeń (art. 88z ust. 3 ustawy).

Przepisy wymagają, aby wysokość wynagrodzenia cudzoziemca była nie niższa od wynagrodzenia pracowników wykonujących pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku (art. 88z ust. 2 pkt 5 ustawy).

2. Jak złożyć oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy?

Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy należy złożyć na urzędowym formularzu. Jego wzór określa Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 18 lipca 2022 r. w sprawie zezwoleń na pracę i oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi (Dz. U. z 2022 r., poz. 1558), zwane dalej rozporządzeniem. Odrębny wzór formularza został przewidziany dla agencji pracy tymczasowych.

Do oświadczenia należy załączyć następujące dokumenty:

  • kopię stron ważnego dokumentu podróży cudzoziemca, którego dotyczy wniosek, zawierających dane osobowe, a w przypadku gdy cudzoziemiec nie posiada ważnego dokumentu podróży i nie ma możliwości jego uzyskania – kopię innego ważnego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość;
  • kopię dowodu uiszczenia opłaty za złożenie oświadczenia;
  • oświadczenie podmiotu powierzającego wykonanie pracy, złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej, iż nie był karany za przestępstwa określone w art. 88z ust. 5 pkt 1-6 ustawy – wzór oświadczenia stanowi załącznik do rozporządzenia;
  • jeżeli pracodawca działa za pomocą pełnomocnika – pełnomocnictwo oraz dowód uiszczenia opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

3. Gdzie i jak złożyć oświadczenie?

Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy należy złożyć do Powiatowego Urzędu Pracy właściwego ze względu na siedzibę (dotyczy osób prawnych) lub miejsce stałego pobytu (dotyczy osób fizycznych) pracodawcy.

Pracodawca może złożyć wypełniony druk oświadczenia osobiście w Powiatowym Urzędzie Pracy, wysłać go pocztą, bądź za pomocą portalu internetowego: praca.gov.pl. Niektóre Urzędy pracy wymagają, aby oświadczenia były składane wyłącznie on-line. W związku z tym, przed złożeniem oświadczenia należy sprawdzić, jaką formę składania oświadczenia preferuje dany Urząd.

4. Po jakim czasie zostanie wpisane oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy do ewidencji oświadczeń?

W sprawach niewymagających postępowania wyjaśniającego rozstrzygnięcie powinno nastąpić nie później niż w terminie 7 dni roboczych od dnia otrzymania oświadczenia. Natomiast w sprawach wymagających postępowania wyjaśniającego rozstrzygnięcie powinno zapaść nie później w terminie 30 dni od dnia otrzymania oświadczenia (art. 88z ust. 4 ustawy).

5. Czy można odmówić wpisania oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy do ewidencji oświadczeń?

Uprawnionym do wydania decyzji o odmowie wpisania oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń jest Starosta. Wydaje on stosowną decyzję jeżeli:

  • pracodawca powierzający wykonanie pracy lub osoba fizyczna działająca w jego mieniu dopuścił się jednego z przestępstw wymienionych w art. 88 z ust. 5 pkt 1- 6 ustawy (art. 88 z ust. 5 pkt 1- 6 ustawy);
  • w danym roku kalendarzowym nastąpiło przekroczenie obowiązującego limitu oświadczeń, o którym mowa w art. 90b ust. 3 ustawy (art. 88 z ust. 5 pkt 7 ustawy);
  • z okoliczności wynika, iż podmiot powierzający wykonanie pracy składa oświadczenie dla pozoru (art. 88 z ust. 6 ustawy);
  • oświadczenie będzie wykorzystane przez cudzoziemca w celu innym niż wykonywanie pracy dla danego podmiotu (art. 88 z ust. 6 ustawy);
  • podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi nie dopełnia obowiązków związanych z prowadzeniem działalności lub powierzaniem pracy innym osobom, a w szczególności:
    • nie posiada środków finansowych, ani źródeł dochodu niezbędnych do pokrycia zobowiązań wynikających z powierzenia pracy cudzoziemcowi,
    • nie prowadzi działalności gospodarczej, rolniczej lub statutowej uzasadniającej powierzenie pracy cudzoziemcowi w danym okresie, w tym zawiesił działalność, został wykreślony z właściwego rejestru lub jego działalność znajduje się w likwidacji,
    • nie dopełnia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, na Fundusz Emerytur Pomostowych albo składek na ubezpieczenie społeczne rolników,
    • nie zgłasza do ubezpieczenia społecznego pracowników lub innych osób objętych obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym albo nie zgłasza do ubezpieczenia społecznego rolników pomocników rolnika,
    • zalega z uiszczeniem podatków, z wyjątkiem sytuacji, gdy uzyskał przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie, rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu (art. 88 z ust. 6 ustawy);
  • nie zostały spełnione warunki do wpisu oświadczenia do ewidencji oświadczeń.

6. Jakie obowiązki ma pracodawca, którego oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy zostało wpisane do ewidencji oświadczeń?

Pracodawca, którego oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi zostało wpisane do ewidencji oświadczeń, ma obowiązek powiadomić, na piśmie, właściwy Powiatowy Urząd Pracy o podjęciu lub niepodjęciu pracy przez cudzoziemca, którego dotyczy oświadczenie. Powiadomienie powinno nastąpić w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia pracy (art. 88z ust. 13 ustawy). Niewywiązanie się z przedmiotowego obowiązku, a także przekazanie nieprawdziwych informacji stanowi wykroczenie zagrożone karą grzywny. Stosownie bowiem do dyspozycji art. 120 ust. 10 ustawy: Kto nie dopełnia obowiązku, o którym mowa w art. 88z ust. 13, lub przekazuje nieprawdziwe informacje o podjęciu, niepodjęciu lub zakończeniu pracy przez cudzoziemca na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, podlega karze grzywny.

7. Kiedy wpis nowego oświadczenia do ewidencji oświadczeń nie jest potrzebny?

Co do zasady, zmiana okoliczności wymaga wpisu nowego oświadczenia do ewidencji oświadczeń. Ustawodawca w art. 88z ust. 14 ustawy przewidział jednak przypadki, kiedy pomimo zmiany okoliczności nie ma konieczności wpisu nowego oświadczenia do ewidencji oświadczeń. Ma to miejsce gdy:

  • nastąpiła zmiana siedziby, miejsca stałego pobytu, nazwy lub formy prawnej podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi;
  • nastąpiło przejęcie zakładu pracy lub jego części przez innego pracodawcę;
  • nastąpiło przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę;
  • podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi i cudzoziemiec zawarli umowę o pracę zamiast umowy cywilnoprawnej;
  • cudzoziemiec jest pracownikiem tymczasowym, skierowanym przez pracodawcę do pracodawcy użytkownika innego niż określony w oświadczeniu, zaś dane dotyczące pracy oferowanej cudzoziemcowi określone w oświadczeniu, z wyjątkiem miejsca wykonywania pracy, nie uległy zmianie.

8. Nota prawna

Opracowanie stanowi utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. nr 90 poz. 631, t.jedn. z późn. zm.). Publikowanie bądź powielanie niniejszego opracowania lub jego części, przytaczanie opinii, jak również rozpowszechnianie w jakikolwiek inny sposób informacji w nim zawartych bez pisemnej zgody Crede sp. z o.o. jest zabronione.

Ten post dostępny jest także w języku: English Français