23 maja 2023 r. został przyjęty przez Radę Ministrów projekt ustawy o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym. Projekt ten ma na celu dostosowanie polskich przepisów związanych z delegowaniem kierowców do rozwiązań unijnych wchodzących w skład tzw. Pakietu Mobilności. Proponowane zmiany w polskich regulacjach prawnych obejmują zarówno przewoźników mających siedzibę w Polsce i kierowców wysyłanych przez nich za granicę, jak też przedsiębiorstwa transportowe z innych państw, kierujące swoich pracowników do realizacji przewozów drogowych na terytorium RP.
1. Zmiany w polskim prawie a krajowy sektor transportu drogowego
Pakiet Mobilności to zbiór unijnych aktów prawnych, które stopniowo, acz w znaczący sposób zmieniają przepisy w zakresie międzynarodowego transportu drogowego na terenie Unii Europejskiej. Ma on przede wszystkim na celu poprawić warunki pracy kierowców, ujednolicić zasady funkcjonowania przedsiębiorstw transportowych z różnych krajów i zapewnić przedmiotowemu sektorowi uczciwą konkurencję. Powyższymi założeniami kierowano się zatem podczas przygotowywania projektu polskiej ustawy o delegowaniu kierowców, uwzględniając konieczność ochrony krajowego rynku, a także polepszenia sytuacji przewoźników z Polski oraz ich pracowników przydzielonych do świadczenia transgranicznych usług transportowych.
Przyjęty przez polski rząd projekt ustawy zawiera rozwiązania, które dotyczą systemu wynagradzania kierowców pracujących dla krajowych przewoźników i delegowanych przez te przedsiębiorstwa za granicę do wykonywania międzynarodowych przewozów drogowych. Najważniejsze zmiany mają objąć m.in. sposób naliczania wymiaru składek ZUS oraz podatku PIT, by dzięki temu zwiększyć przewidywalność kosztów pracy ponoszonych przez polskie przedsiębiorstwa transportowe przy jednoczesnym zmniejszeniu nakładów w obsłudze administracyjnej. Planowane ujednolicenia w obrębie stosownych naliczeń byłyby możliwe poprzez wprowadzenie tzw. „wirtualnej diety”, która uprościłaby rozliczanie odpowiednich ulg.
2. Zmiany w polskim prawie a przewoźnicy zagraniczni
Według planowanych zmian, zagraniczni przewoźnicy drogowi, którzy delegują kierowców do Polski w ramach tymczasowego świadczenia usług transportowych, powinni liczyć się z tym, że ich pracownicy będą podlegać systemowi kontroli przebywając na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Przewidziano dwie formy kontroli:
- kontrola drogowa przeprowadzana przez inspektorów Inspekcji Transportu Drogowego,
- sprawdzanie prawidłowości delegowania i warunków zatrudnienia kierowców wysyłanych do Polski, za co odpowiadać mają inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy.
Na zagraniczne przedsiębiorstwa z sektora transportu drogowego zostaną ponadto nałożone obowiązki, które różnią się w zależności od miejsca siedziby takich przewoźników. W przypadku firm z innego państwa UE niż Polska, należałoby zgłosić kierowcę za pośrednictwem platformy internetowej IMI najpóźniej w dniu rozpoczęcia delegowania, a także zaopatrzyć go w odpowiednie dokumenty na potrzeby ewentualnej kontroli drogowej. Dokumenty te mogą być udostępnione pracownikowi w formie papierowej lub elektronicznej. Z kolei przewoźnicy spoza UE byliby zobowiązani do zgłoszenia kierowcy do Państwowej Inspekcji Pracy i dostarczenie mu potwierdzenia delegowania w postaci papierowej, by taki pracownik przedstawił ten dokument podczas kontroli drogowej.
3. Nota prawna
Opracowanie stanowi utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. nr 90 poz. 631, t.jedn. z późn. zm.). Publikowanie bądź powielanie niniejszego opracowania lub jego części, przytaczanie opinii, jak również rozpowszechnianie w jakikolwiek inny sposób informacji w nim zawartych bez pisemnej zgody Crede sp. z o.o. jest zabronione.
