W wielu publikacjach omawiających kwestie związane z legalizacją pobytu cudzoziemców w Polsce można spotkać pojęcie: „zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE”. Pojawia się wtedy pytanie: „co to jest?”. W naszym artykule postaramy udzielić się odpowiedzi na to pytanie. Ponadto podpowiemy, jak uzyskać ten dokument.

1. Co to jest?

Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE to dokument, który uprawnia do stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Cudzoziemiec, który posiada to zezwolenie, uprawniony jest do świadczenia pracy na terytorium naszego państwa, bez konieczności uzyskania dokumentów legalizujących jego pracę. Co więcej, taka osoba może podróżować do innych krajów strefy Schengen, a pobyt nie może przekroczyć 90 dni w okresie 180 dni.

Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego wydawane jest na czas nieoznaczony. Na jego podstawie wydawana jest karta pobytu. Jest ona ważna 5 lat. Tym samym co 5 lat należy wymieniać kartę. Nie trzeba natomiast ponownie występować o wydanie zezwolenia.

Zasady uzyskania zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE określają przepisy ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2354 z późń. zm.), zwana dalej ustawą.

2. Osoby, które mogą ubiegać się o zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE

2.1 Przesłanki ubiegania się o zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE

O zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego może ubiegać się cudzoziemiec, który przebywa na terytorium RP legalnie i nieprzerwanie przez co najmniej przez 5 lat bezpośrednio przed złożeniem wniosku. Cudzoziemiec powinien także:

  1. posiadać źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu;
  2. posiadać ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2004 r., nr 210, poz. 2135 z późń. zm.) lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium RP;
  3. posiadać potwierdzoną znajomość języka polskiego (art. 211 ust. 1 ustawy).

Powyższe przesłanki cudzoziemiec musi spełniać łącznie.

2.2 Przesłanka: 5-letni okres pobytu na terytorium RP

Podstawową przesłankę wydania zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE stanowi odpowiednio długi okres pobytu cudzoziemca w Polsce. Zgodnie z treścią art. 211 ust. 1 ustawy okres ten wynosi 5 lat. Zaliczyć do niego należy:

  1. łączny okres legalnego pobytu na terytorium UE, jeżeli cudzoziemiec przebywał legalnie i nieprzerwanie przez co najmniej 5 lat na tym terytorium, w tym na terytorium RP, na podstawie wydanego przez państwo członkowskie UE dokumentu pobytowego z adnotacją „Niebieska Karta UE” – co najmniej przez 2 lata bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji;
  2. cały okres pobytu cudzoziemca na terytorium Polski w toku postępowania w sprawie o udzielenie ochrony międzynarodowej, o ile przekroczył on 18 miesięcy;
  3. połowę okresu pobytu na terytorium RP – jeżeli cudzoziemiec przebywa w Polsce:
    • na podstawie wizy wydanej w celu odbycia studiów pierwszego stopnia, studiów drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich albo kształcenia się w szkole doktorskiej albo szkolenia zawodowego lub
    • na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu kształcenia się na studiach lub zezwolenia na pobyt czasowy w celu podjęcia, bądź kontynuowania nauki lub
    • w toku postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej (art. 212 ust. 1 ustawy).

Przy ustalaniu 5-letniego okresu pobytu cudzoziemca na terytorium RP nie uwzględnia się:

  1. pobytu cudzoziemca będącego pracownikiem delegowanym przez usługodawcę w celu transgranicznego świadczenia usług lub będącego usługodawcą świadczącym usługi transgraniczne;
  2. obecności cudzoziemca na terytorium RP na podstawie wizy Schengen upoważniającej go tylko do wjazdu i pobytu na terytorium naszego kraju, wydanej w celu przyjazdu ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe;
  3. okresu nauki cudzoziemca w Polsce;
  4. okresu pobytu cudzoziemca w Polsce, który został zobowiązany do powrotu, a nie upłynął termin dobrowolnego powrotu określony w decyzji wydanej w tej sprawie – także w przypadku przedłużenia tego terminu;
  5. pobytu w Polsce cudzoziemca, który jest obowiązany opuścić terytorium naszego państwa w związku z:
    • odmową przedłużenia wizy Schengen lub wizy krajowej, udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy, udzielenia zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, a także wydaniem decyzji o umorzeniu postępowania w/w sprawach lub wydaniem decyzji o cofnięciu zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub
    • odmową nadania cudzoziemcowi statusu uchodźcy lub udzielenia mu ochrony uzupełniającej, uznaniem wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej za niedopuszczalny, umorzeniem postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej lub wydaniem decyzji o pozbawieniu cudzoziemca statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej, lub
    • cofnięciem zgody na pobyt ze względów humanitarnych,
    • ustaniem przyczyn nieprzekazania cudzoziemca do państwa trzeciego, o których mowa w art. 31 ust. 1 ustawy, tj. ze względu na stan zdrowia.
  6. czasu pobytu w Polsce cudzoziemca będącego członkiem misji dyplomatycznej lub urzędu konsularnego państwa obcego lub inną osobą zrównaną z nimi na podstawie ustaw, umów międzynarodowych lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych;
  7. okresu, w którym cudzoziemiec przebywał w Polsce na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa, zezwolenia na pobyt czasowy w celu mobilności długoterminowej pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż, w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa, zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na okoliczności wymagające krótkotrwałego pobytu cudzoziemca na terytorium RP;
  8. okresu pobytu w RP w toku postępowania w sprawie o udzielenie cudzoziemcowi ochrony międzynarodowej, w przypadku gdy postępowanie to zakończyło się odmową nadania statusu uchodźcy lub udzielenia ochrony uzupełniającej;
  9. czasu przebywania w naszym kraju na podstawie zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego (art. 212 ust. 2 ustawy).
2.3 Przesłanka: nieprzerwany i legalny pobyt w Polsce

5 – letni okres pobytu cudzoziemca na terytorium RP powinien być także nieprzerwany. Za taki uznawany jest pobyt, w czasie którego żadna z przerw, które miały miejsce w jego trakcie, nie była dłuższa niż 6 miesięcy, a wszystkie przerwy nie przekroczyły łącznie 10 miesięcy w 5-letnim okresie. Okres ten ulega modyfikacji w stosunku do cudzoziemca, który przebywał na terytorium innego państwa członkowskiego UE na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji. W takim przypadku przerwa nie może być dłuższa niż 12 miesięcy i wszystkie przerwy nie mogą przekroczyć łącznie 18 miesięcy w okresie 5 lat (art. 212 ust. 3 ustawy).

Jeżeli przerwa była spowodowana:

  • wykonywaniem przez cudzoziemca obowiązków zawodowych lub świadczeniem przez niego pracy poza terytorium RP na podstawie umowy zawartej z pracodawcą, którego siedziba znajduje się na terytorium Polski, lub
  • towarzyszeniem cudzoziemcowi oddelegowanemu do pracy za granicę przez pracodawcę polskiego przez jego małżonka lub małoletnie dziecko, lub
  • szczególną sytuacją osobistą wymagającą obecności cudzoziemca poza terytorium RP, która trwała nie dłużej niż 6 miesięcy, lub
  • wyjazdem poza terytorium Polski w celu odbycia praktyk lub uczestnictwa w zajęciach, przewidzianych w toku studiów w polskiej uczelni

nie stosują się maksymalne dopuszczalne limity przerw (art. 212 ust. 4 ustawy).

Pobyt cudzoziemca występującego z wnioskiem o zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE nie tylko powinien być nieprzerwany. Powinien on być również legalny. Oznacza to, iż przez cały 5 – letni okres pobytu w Polsce cudzoziemiec powinien posiadać dokument legalizujący jego pobyt. W tym miejscu zaznaczyć należy, iż pobyt zostanie uznany za legalny, jeżeli cudzoziemiec wystąpi z wnioskiem o zezwolenie w ostatnim dniu ważności dokumentu legalizującego jego pobyt w Polsce.

2.4 Przesłanka: źródło stabilnego i regularnego dochodu

Cudzoziemiec posiada źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu, jeżeli wysokość miesięcznego dochodu jest wyższa niż wysokość dochodu uprawniającego do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej określonych w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004 r., nr 64, poz. 593 z późń. zm.) w odniesieniu do cudzoziemca oraz każdego członka rodziny pozostającego na jego utrzymaniu (art. 211 ust. 2 ustawy w zw. z art. 140 ust. 2 ustawy).

Cudzoziemiec, który przebywał w UE na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji, powinien uzyskiwać dochód w określonej powyżej wysokości przez okres 2 lat pobytu na terytorium RP bezpośrednio przed złożeniem wniosku. Natomiast w pozostałych przypadkach cudzoziemiec winien spełniać przesłankę regularnego i stabilnego dochodu przez okres 3 lat pobytu na terytorium RP bezpośrednio przed złożeniem wniosku (art. 211 ust. 2 ustawy).

2.5 Przesłanka: znajomość języka polskiego

W myśl art. 211 ust. 3 ustawy, znajomość języka polskiego winna zostać potwierdzona jednym z następujących dokumentów:

  1. urzędowym poświadczeniem znajomości języka polskiego (certyfikatem wydanym przez Państwową Komisję do spraw Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego) na poziomie biegłości językowej co najmniej B1;
  2. świadectwem ukończenia w Polsce szkoły w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1082 z późń. zm.), zwanej dalej prawo oświatowe lub uczelni w rozumieniu ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z wykładowym językiem polskim (Dz.U. 2018 poz. 1668 z późń. zm.), zwanej dalej ustawą prawo o szkolnictwie wyższym;
  3. świadectwem ukończenia szkoły lub uczelni z wykładowym językiem polskim za granicą, odpowiadającej szkole lub uczelni w rozumieniu art. 2 pkt 2 prawa oświatowego lub ustawy prawo o szkolnictwie wyższym.

Wymóg potwierdzenia znajomości języka polskiego nie stosuje się do małoletniego, który do dnia złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE nie ukończył 16. roku życia (art. 211 ust. 4 ustawy).

3. Postępowanie o udzielenie zezwolenia

Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE wydawane jest na wniosek zainteresowanej osoby. Wniosek należy kierować do wojewody właściwego ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca. Jest on bowiem organem właściwym do wydania decyzji w sprawie o wydanie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE (art. 218 ust. 1 ustawy).

Wniosek o wydanie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego składa się na urzędowym formularzu. Obejmuje on informacje pozwalające na ustalenie, czy cudzoziemiec spełnia przesłanki wydania zezwolenia (art. 219 ust. 1 ustawy). Organy administracyjne wymagają również przedstawienia odpowiednich dokumentów. Należą do nich:

  • 4 fotografie cudzoziemca spełniające wymogi określone przez organy administracji;
  • potwierdzenie dokonania opłaty skarbowej;
  • kserokopia ważnego dokumentu podróży;
  • dokumenty stwierdzające tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego, w którym cudzoziemiec przebywa lub zamierza przebywać;
  • potwierdzenie zameldowania;
  • dokumenty potwierdzające nieprzerwany pięcioletni pobyt w Polsce;
  • dokumenty potwierdzające, że pobyt na terytorium Polski był nieprzerwany, ewentualnie dokumenty stwierdzające przyczyny wystąpienia przerw w pobycie;
  • zaświadczenie o niekaralności wydane przez Krajowy Rejestr Karny w Polsce;
  • zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o wywiązywaniu się z zobowiązań podatkowych wobec RP;
  • dokumenty potwierdzające posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego;
  • dokumenty potwierdzające posiadanie stabilnych i regularnych źródeł dochodu;
  • zeznania PIT o wysokości osiągniętego dochodu cudzoziemca lub inne dokumenty poświadczające źródła stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na utrzymaniu przez wymienione wyżej okresy;
  • dokument potwierdzający znajomość języka polskiego.

Ponadto przy składaniu wniosku cudzoziemiec powinien złożyć odciski linii papilarnych (art. 219 ust. 5 ustawy).

Decyzja w przedmiocie wniosku o wydanie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE wydawana jest w terminie 6 miesięcy (art. 223 ustawy w zw. z art. 210 ust. 1 ustawy).

4. Decyzja w sprawie

Po rozpoznaniu wniosku cudzoziemca wojewoda wydaje decyzję. Jeżeli stwierdzi, iż zostały spełnione przesłanki ustawowe, udziela cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego. Wojewoda odmówi udzielenia zezwolenia, w przypadku gdy cudzoziemiec nie spełnia warunków udzielenia zezwolenia. Odmowa udzielenia zezwolenia nastąpi również gdy wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego. Przy czym na okoliczności te nie można się powoływać w celach gospodarczych.

5. Nota prawna

Opracowanie stanowi utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. nr 90 poz. 631, t.jedn. z późn. zm.). Publikowanie bądź powielanie niniejszego opracowania lub jego części, przytaczanie opinii, jak również rozpowszechnianie w jakikolwiek inny sposób informacji w nim zawartych bez pisemnej zgody Crede sp. z o.o. jest zabronione.

Ten post dostępny jest także w języku: English Français