Na osobach mieszkających i zatrudnionych na terytorium Holandii spoczywa obowiązek posiadania ubezpieczenia zdrowotnego w tym państwie i uiszczania stosownych składek. W przypadku uzyskiwania niskich dochodów istnieje możliwość ubiegania się o specjalny dodatek, by zmniejszyć koszty związane z opłacaniem takiego ubezpieczenia. Mowa o zasiłku zdrowotnym Zorgtoeslag, któremu poświęcony jest nasz artykuł.
1. Czym jest Zorgtoeslag?
Wymóg wykupienia podstawowego ubezpieczenia zdrowotnego – tzw. Zorgverzekering – dotyczy każdego, kto legalnie przebywa i pracuje na terytorium Holandii. Niedopełnienie tej powinności grozi konsekwencjami w postaci kary grzywny. Zazwyczaj to pracodawca zajmuje się realizacją przedmiotowego obowiązku i potrąca odpowiednie kwoty z pensji pracowników w ramach polisy grupowej, co ma miejsce szczególnie w przypadku osób zatrudnianych za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej. Jeśli tego nie zrobi, pracownik musi samodzielnie opłacać holenderskie ubezpieczenie zdrowotne, a tym samym odprowadzać miesięczne składki.
Jako że koszty ponoszone w związku z pakietem ubezpieczeniowym są dość wysokie, rząd Holandii zapewnia finansowe wsparcie dla osób o niższych dochodach. Taką formą pomocy jest właśnie dodatek Zorgtoeslag, który przysługuje ubezpieczonym nawet wtedy, gdy, pomimo opłacania składek, nie skorzystają z usług służb zdrowia. W częściowym stopniu rekompensuje on wydatki na ubezpieczenie zdrowotne. Dofinasowanie to przyznawane jest przez Toeslagen, komórkę holenderskiego urzędu skarbowego Belastingdienst, odpowiedzialną za przyjmowanie i rozpatrywanie wniosków o zasiłki socjalne oraz za wypłacanie takich dodatków.
2. Komu przysługuje holenderski zasiłek zdrowotny?
Do otrzymywania dodatku Zorgtoeslag uprawnione są osoby, które:
- mają minimum 18 lat,
- uzyskały dochody (zarówno w Holandii, jak i poza granicami tego kraju), które w skali roku nie mogą przekroczyć określonego progu (W 2024 r. próg ten wynosi 37 496 euro dla osób samotnych, a w przypadku partnerów – 47 368 euro łącznie dla obojga partnerów),
- posiadają obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne w Holandii, opłacane przez pracodawcę lub samodzielnie,
- pracują w oparciu o umowę lub/i mieszkają na terytorium Holandii,
- posiadają aktywa poniżej ustalonej wartości.
Wprawdzie brak meldunku nie przekreśla szans na uzyskanie Zorgtoeslag, ale fakt ten ogranicza możliwości ubiegania się o dofinansowanie do ubezpieczenia zdrowotnego, o czym wspomnimy w dalszej części artykułu.
3. Wysokość Zorgtoeslag
Holenderska administracja ustala co roku maksymalne kwoty, jakie można uzyskać w ramach pobierania Zorgtoeslag. Wysokość zasiłku zdrowotnego zależy m.in. od dochodów osoby ubezpieczonej, które zostały uzyskane zarówno w Holandii, jak też w innych krajach. Zgodnie z ogólną zasadą, im niższy jest dochód osoby ubiegającej się o Zorgtoeslag, tym wyższy przysługuje jej dodatek, dzięki czemu zostanie obniżona miesięczna składka na ubezpieczenie zdrowotne. Analogicznie, większy dochód oznacza mniejsze dofinansowanie.
Ważnym czynnikiem, jaki brany jest pod uwagę przy ustalaniu wysokości Zorgtoeslag, jest także sytuacja życiowa osoby ubezpieczonej. Obowiązują bowiem różne progi dla podatników rozliczających swoje dochody indywidualnie i dla tych, którzy przygotowują rozliczenie wspólnie z małżonkiem lub partnerem.
4. Kiedy należy wspólnie ubiegać się o Zorgtoeslag?
Osoby będące w związku małżeńskim lub partnerskim, czyli:
- pary małżeńskie,
- zarejestrowane konkubinaty,
- osoby, które nie są w związku małżeńskim, lecz wychowują wspólne dziecko i mieszkają w jednym gospodarstwie domowym,
- współwłaściciele mieszkania, którzy są w nim zameldowani przez cały rok i jednocześnie nie są małżeństwem,
nie mogą ubiegać się o Zorgtoeslag oddzielnie.
Jeżeli ktoś jest uprawniony do otrzymywania dodatku i chce o niego wnioskować, a ma partnera, to nie może ubiegać się o świadczenie samodzielnie. Musi dochodzić go razem z partnerem.
W przypadku wspólnego wnioskowania o zasiłek zdrowotny, obie osoby muszą ponadto posiadać numer identyfikacji socjalno-podatkowej BSN (Burgerservicenummer). To holenderski odpowiednik polskiego numeru PESEL i następca dawnego numeru Sofi (Sociaal Fiscaal nummer).
5. Sposób złożenia wniosku o dofinansowanie do ubezpieczenia zdrowotnego
Wyróżniamy następujące sposoby złożenia wniosku o Zorgtoeslag:
- elektronicznie za pośrednictwem własnego profilu na stronie holenderskiego urzędu skarbowego, pod warunkiem że wnioskodawca jest zameldowany w Holandii i posiada identyfikator DigiD (Digitale Identiteit), czyli tzw. cyfrową tożsamość, umożliwiającą załatwianie wielu spraw urzędowych w tym kraju drogą internetową;
- na piśmie – z opcji tej może skorzystać osoba bez meldunku i bez DigiD. Wystarczy, że legalnie świadczy pracę tymczasową na terytorium Holandii. Papierowy wniosek należy wysłać tradycyjną pocztą do holenderskiego urzędu skarbowego;
- elektronicznie, ale przy użyciu specjalnego komercyjnego programu od zewnętrznej firmy, z czego również może skorzystać osoba bez meldunku.
Poprawnie wypełniony wniosek trzeba złożyć w określonym terminie. Należy zrobić to do 1 września roku następującego po roku, który ma być objęty zasiłkiem.
6. Co potrzeba przy ubieganiu się o zwrot ubezpieczenia zdrowotnego
Wnioskując o przyznanie dodatku Zorgtoeslag, należy dołączyć:
- numer konta bankowego, na które mają być przelewane środki przyznane w ramach dofinansowania do ubezpieczenia zdrowotnego,
- numer BSN (Sofi),
- kopię polisy ubezpieczeniowej lub innego druku potwierdzającego opłacanie przez wnioskodawcę ubezpieczenia zdrowotnego w Holandii,
- kopie karty podatkowej Jaaropgaaf lub salarisów, czyli pasków wynagrodzeń od pracodawcy za dany rok,
- kopię dokumentu tożsamości wnioskodawcy.
Co więcej, czasami zdarza się, że wnioskodawca zostanie poproszony przez urząd skarbowy w Holandii o okazanie jeszcze innych dokumentów.
7. Czas oczekiwania na otrzymanie zasiłku Zorgtoeslag
Osoby, które złożyły wniosek o Zorgtoeslag do Belastingdienst Toeslagen, czekają zazwyczaj około 8 tygodni na decyzję o przyznaniu dodatku i jego wysokości, a tym samym na otrzymanie zasiłku zdrowotnego. Czas rozpatrywania wniosku może się jednak wydłużyć w przypadku gdy holenderski urząd skarbowy dokona bardziej szczegółowej analizy zgłoszenia i przystąpi do wnikliwego sprawdzania wszystkich danych wnioskodawcy pod kątem spełnienia odpowiednich kryteriów.
8. Sposób wypłacania Zorgtoeslag
Wypłata środków, które holenderski urząd skarbowy przelewa na konto bankowe ubezpieczonego w ramach dofinansowania Zorgtoeslag, może nastąpić na jeden z dwóch sposobów. Pierwszy z nich to miesięczne zaliczki płacone w ciągu roku. Drugi polega na jednorazowym przelaniu całej należnej kwoty po zakończeniu danego roku. Wybór opcji wypłaty zależy od decyzji osoby, która ma otrzymywać zasiłek zdrowotny.
9. Automatyczne odnawianie wypłaty dodatku i jego następstwa
Złożenie wniosku o Zorgtoeslag to czynność jednorazowa. W związku z tym, w kolejnych latach ów dodatek przyznawany jest przez holenderski urząd automatycznie. Może przez to dojść do takich sytuacji, że osoby, które straciły prawo do świadczenia, nadal będą otrzymywać dofinansowanie do ubezpieczenia zdrowotnego i zostaną potem wezwane do zwrotu przelanych na ich konto środków oraz odsetek. By tego uniknąć, niezmiernie ważne jest informowanie urzędu o zmianach w sytuacji życiowej.
10. Nota prawna
Opracowanie stanowi utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. nr 90 poz. 631, t.jedn. z późn. zm.). Publikowanie bądź powielanie niniejszego opracowania lub jego części, przytaczanie opinii, jak również rozpowszechnianie w jakikolwiek inny sposób informacji w nim zawartych bez pisemnej zgody Crede sp. z o.o. jest zabronione.
